PROJECT

'Scheldezicht' - Nieuw Zuid, Antwerpen 

OPDRACHTGEVER

Triple Living

ARCHITECT

Brut architecture and urban design
C.F. Møller Architects

AANNEMER

Bam Interbuild

GEVELSTENEN

Nature7 mix

Foto's: © Steven Neyrinck

Samen met C.F. Møller Architects ontwierp BRUT architecture and urban design een iconische toren voor de wijk Nieuw Zuid in Antwerpen. Het masterplan voor Nieuw Zuid, een nieuwe stadsontwikkeling langs de Schelde en ten zuiden van het historische centrum van Antwerpen, bepaalde de contouren en de hoogte van de toren.

Het 24 verdiepingen tellende gebouw van 15.000 m² met 116 woningen en kantoren, commerciële ruimtes en collectieve ruimtes werd aangevuld met nog eens zo’n 5.000 m² aan balkons, wintertuinen en dakterrassen. Die kwalitatieve buitenruimte verhoogt de levenskwaliteit en voegt een menselijke schaal toe aan dit hoogbouwproject, op maat van de voorbijgangers, bezoekers en bewoners van het gebouw.

De architectuur vertrok vanuit het idee dat het gebouw vanbuiten toont wat het vanbinnen doet. De sociale insteek van het ontwerp bepaalde mee het design van de toren. Torens hebben dikwijls te kampen met een gebrek aan sociaal contact. Hoewel mensen elkaar veelvuldig kruisen in de lift of in de inkomhal, is er meestal weinig sprake van echte ontmoeting. Dit project daagt deze schijnbare paradox uit.

“Verticaal wonen in woontorens is overal ter wereld een sociale uitdaging. Dit project gaat deze uitdaging aan door een veelheid aan collectieve ruimtes te creëren, en ontmoeting te stimuleren binnen de verticale minigemeenschappen in de gevel. Deze ingrepen zien we als instrumenten die de buren in staat stellen om nauwer contact te hebben en tot een boeiend gemeenschapsgevoel te komen,” zegt Lone Wiggers van C.F. Møller Architects.

“Het ontwerp van ons project is gebaseerd op het stapelen van klassieke stadswoningen zoals we die vinden in de nabijgelegen Zuidwijk. De woningen zijn op een leesbare manier gestapeld, integreren zich zo naadloos in de omgeving en krijgen tegelijk een grote woonkwaliteit mee voor de bewoners,” volgens Gunther Slagmeulder van Brut.

Scheldezicht herdefinieert hoogbouw als een gestapelde sociale gemeenschap. Ontmoeting tussen de bewoners wordt gestimuleerd door de inrichting van collectieve ruimtes en door het ontwerp van circulatieruimtes als ruime ontmoetingsplekken.
De verschillende minigemeenschappen worden gedefinieerd door de witte sluier, opgebouwd uit een vlakkenpatroon, die rond de slanke toren is gedrapeerd. Deze lichte structuur toont tegelijk ook de verdeling en groepering van de verschillende woontypologieën. Binnen elk vlak van de sluier worden woningen gegroepeerd in een collectieve entiteit die aansluit op de private terrassen. De balkons verspringen ten opzichte van elkaar, wat buren met mekaar in contact brengt en toch voldoende privacy toelaat. Deze gelaagdheid in het ontwerp, met nooit meer dan 4 bouwlagen per unit, liet ook toe het project klassiek te metselen tot op zeer grote hoogte.

De kenmerkende gevel van Scheldezicht voegt een herkenningspunt toe langs de Kaaien. Gezien zijn positie en hoogte wordt de toren tot ver in zijn stedelijke context beleefd. Door zijn vernieuwende visie op hoogbouw wordt hij ook intens van dichtbij ervaren. Daarom kozen de architecten ervoor om de toren op te trekken uit een kleinschalig en warm materiaal dat je ook wil aanraken, namelijk baksteen. Een materiaal dat beide bureaus goed kennen, en dat reeds meerdere malen zijn waarde heeft bewezen.

Om de juiste gevelsteen te kiezen, werd een heel traject afgelegd samen met steenbakkerij Vande Moortel. Hierbij werden meerdere mixen getest om een unieke kleurstelling te vinden voor dit project. Uiteindelijk resulteerde dit in een iets donkerdere tint die mooi contrasteert met de witte sluier en perfect combineert met het bronskleurige schrijnwerk.

Scheldezicht bevat een grote variatie aan woontypologieën, waardoor heel verschillende bewoners worden aangetrokken: van kleine appartementen voor jongeren en lofts voor jonge tweeverdieners over grote familiewoningen en aangepaste appartementen voor ouderen tot innovatieve duplexflats. Op de kopse gevel aan de kant van de Schelde is de sluier van beglazing voorzien. Zo zijn er wintertuinen gecreëerd, die als afsluitbare groene buitenruimtes kunnen gebruikt worden.

Het project voorziet ook veel collectieve ruimtes, zoals een fietsherstelruimte, een collectieve wasruimte en een dubbelhoge gemeenschapsruimte. Die laatste sluit aan op een daktuin op de vierde verdieping boven op het kantoorvolume, en is toegankelijk voor alle bewoners. Van hieruit hebben ze een uniek zicht op de Schelde, en kunnen ze de wijk beleven op een unieke, rustige plaats.