Grafiet kleiklinker verenigt en kleurt de wijk

Hoewel ze gedurende meer dan een eeuw de voornaamste motor van de ontwikkeling van het zuiden van het Groothertogdom Luxemburg was, kende de staalindustrie in de jaren 1980-90 een ernstige terugval. Belval wist niet aan dit lot te ontsnappen: de laatste hoogoven werd uit dienst genomen in 1997. De Luxemburgse regering besloot een deel van deze industriële relikwieën dan maar een nieuw leven te geven. Dit omvangrijke project voorziet een decentralisatie van de industriële infrastructuur en ondersteuning van initiatieven in innovatieve sectoren, om zo de economische activiteit opnieuw aan te zwengelen  en het imago van de regio op te krikken.

 

De eerste heringerichte industriële zone  was die van Belval, een site van 120 hectare met een opvallend potentieel die gelegen is tussen de woonkernen van Esch-sur-Alzette en Sanem. De uitdaging voor de Luxemburgse staat bestaat erin een ware renaissance op poten te zetten via de lancering van een belangrijk bouwprogramma in het belang van de Cité des Sciences, goed voor een investering van 1 miljard euro.

 

 

 

Donkere kleiklinker als bindmiddel voor de wijk 

Het project waaraan Vande Moortel met zijn kleiklinkers een bijdrage heeft kunnen leveren, situeert zich in het hart van deze uitgebreide site: de herinrichting van de publieke ruimtes van het Terrasse des Hauts Fourneaux, waar een twintigtal gebouwen staan die samen la Cité des Sciences vormen. Het Belval-fonds, de opdrachtgever in kwestie, vertrouwde het ontwerp ervan toe aan de Franse landschapsarchitect Michel Desvigne, die voor de gelegenheid samenwerkte met het Luxemburgse bureau AREAL.

Michel Desvigne legt zelf uit hoe hij deze 40.000 m² grote ruimte heeft vormgegeven: «Het is een opeenvolging van pleinen die je toelaten om je ongedwongen van de ene plek naar de andere te bewegen. Soms lopen deze pleinen door tot onder de gebouwen, zodat je een uitzonderlijk zicht krijgt op de mix tussen binnen en buiten. Deze publieke ruimte nodigt je uit om van het ene naar het andere gebouw te gaan. Het eerste element dat je opmerkt, is die grote, monolithische straatpartij. Een bekleding in kleiklinkers; zeer horizontaal, diep en warm.  

 

 

En op deze straatpartij grote waterspiegels…» De ijzeren borduur van de bassins verraadt dat we ons op een staalnijverheidssite bevinden.

«Tot slot zijn er de uitzonderlijke wintertuinen met overvloedige beplanting die het meubilair en de andere uitrustingen overkragen. Dat is volgens mij de essentie: bestrating, pleinen, wintertuinen, watertapijten… en overal dat diepteperspectief dat een beeld van stedelijke verticaliteit oproept.»

De inrichtingen, de brede voegen en de rechte goten benadrukken de uitgestrekte perspectieven die de site zo typeren. 

 

 

De Place de l’Université fungeert met zijn hoge bomen als overgang tussen de hoogovens en de omringende natuur, die erg dichtbij is.  

Eens de avond gevallen is, wordt het geheel in de kijker geplaatst aan de hand van een knappe verlichtingsinstallatie (bouwheer: Ingo Maurer) die inspeelt op de nuances van een gemodelleerd licht met een zwakke, maar steeds toereikende intensiteit. Deze versterkt op subtiele wijze de diepte van de ruimtes en de prominente aanwezigheid van de industriële bakens.